Bakiye Sorgulama

Fidye yazılımları son zamanlarda siber suçluların kişi ya da şirketlerden para sızdırmak için kullandığı en popüler yollardan biri haline geldi. ESET, bu yazılımların en tanınmışı olan Cryptolocker'ı mercek altına aldı. ESET Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Alev Akkoyunlu, internet kullanıcılarının veri ve para kaybetmemek için Cryptolocker'den nasıl korunması gerektiğini sıraladı.

Fidye yazılımları ya da Cryptolocker nedir?

Fidye yazılımları, mobil telefon, bilgisayar ya da tabletlerdeki dijital dosyaları, esas sahibinin kullanamayacağı şekilde şifreleyen ardından da bu dosyalara yeniden erişim sağlamak için para talep eden zararlı yazılımlardır. Genellikle fidye yazılımları, fidyenin ödeneceği bir son tarihi de içeriyorlar ve böylece fidyenin ödenmesi konusunda kurbanın elini çabuk tutmasını sağlıyorlar. Ödeme yapılıp teyit alındığında genellikle şifre kaldırılıyor ve program dosyaları yeniden ulaşılabilir hale geliyor. Ancak fidye ödendikten sonra şifrelerin kaldırılmadığı pek çok örnek de mevcut. Ayrıca daha fazla fidye istemek de gündeme gelebiliyor.

Cryptolocker nasıl yayılıyor?

En çok kullanılan bulaşma yöntemi, zararlı ekler içeren ve oltalama (phishing) taktikleri içeren e-postalardır. Örneğin Türkiye'de hedeflenen kurbanlar için mail içeriği genellikle telekom firmalarından gelmiş gibi görünen yüksek rakamlı faturalar ya da kargo firmalarından gelen adres değişikliği formları şeklinde görünüyor.

Nasıl bulaşıyor?

E-postayı alan kişi, yapılan hileye kanıp e-postanın ekindeki dosyaya - telefon faturası ya da kargo bilgisi - tıkladığı anda truva atı sistemde çalışmaya başlıyor. Arka kapıdan bilgisayara yüklenen Cryptolocker, bu kez şifrelemek için pek çok dosya tipini arıyor, buluyor ve şifreleme işlemi bitince de kullanıcıya 'dosyalarına geri kavuşmak için para göndermesi gerektiği' mesajını gönderiyor.

Bulaştıktan sorma kurtarmak mümkün mü?

Şifrelendikten sonra dosyaların kurtarılması neredeyse imkansız, o nedenle bulaşmadan önce koruma sağlamak büyük önem taşıyor.

CRYPTOLOCKER'DEN NASIL KORUNABİLİRİZ?

Verilerinizi yedekleyin!

Fidye yazılımlarını etkisiz kılacak tek ve en iyi ölçü, düzenli olarak güncellenmiş yedeklerdir. Ancak burada da dikkat! Cryptolocker, yedekleri de şifreleyebilir. Bu nedenle - eğer farklı bir çözüm sözkonusu değil ise - düzenli yedek alındıktan sonra harici sürücü veya yedekleme servisinin bağlantısının kesilmesine dikkat edilmesi gerekir.

Gizli dosya uzantılarını görün!

Bir Cryptolocker zararlısı sıklıkla ".PDF.EXE" uzantılı bir ekli dosya ile gelir. Bu Windows'un bilinen dosya uzantılarını saklama davranışının aktif olmasına dayanır. Tam dosya uzantılarını görmeyi etkinleştirmek, şüpheli dosyaları kolayca farkdebilmeyi kolaylaştırır.

E-postalar içindeki EXE'leri filtreleyin

Eğer e-posta tarayıcınız dosya uzantısına göre filtreleme yeteneğine sahipse , ".EXE" dosya uzantısına sahip maillleri veya exe ile biten iki dosya uzantısı olan dosyaları ("*.*.EXE" dosyalar gibi) filteleyin.

Tanımadığınız kişilerden gelen e-posta ve mesajların eklerini açmayın, içindekilinklere tıklamayın!

Cryptolocker'ın en tipik bulaşma şekli, bankalardan, kargo firmaları ya da telekom firmalarından gelmiş gibi görünen e- posta eklerinin çalıştırılması veya içindeki linklere tıklanması ile gerçekleşiyor. Bu nedenle merakınıza hakim olun, şüpheli e-posta eklerini açmayın, buradaki linklere tıklamayın. Bilgileri başka yoldan doğrulatmayı deneyin. Bankanızı veya telekom firmasını arayın. Belki biraz vaktinizi alacaktır ama sizi daha büyük sorunlardan kurtaracaktır.

Yazılımlarınızın yamalarını ve güncellemelerini yapın!

Virüs yazarları sıklıkla, bilinen açıkları bulunan güncel olmayan yazılımlara sahip kullanıcıların sistemlerine sessizce sızarak virüs bulaştırmayı tercih ederler. Eğer yazılımlarınızı sıklıkla güncelliyorsanız, fidye yazılımlarının bulaşmasına karşı daha korumalı olduğunuz söylenebilir.

Bilinen bir güvenlik yazılımı kullanın!

Virüs yazarları, tespitten kaçabilmek için sıklıkla yeni sürümler yayınlarlar. Bu da bir bilgisayar kullanıcısı olarak çok katmanlı güvenliğe sahip olmanın neden önemli olduğunu gösterir. Sistemin içine sızabilseler bile pek çok zararlı yazılım, zararlı etkilerini gösterebilmek için uzak komutlara ihtiyaç duyarlar. Eğer antivirüs yazılımınızın henüz tanımadığı çok yeni bir fidye yazılımı türevi ile karşılaşsanız bile, bu zararlı yazılım, şifrelemeye başlamak için komuta&kontrol (C&C) sunucusuna bağlanırken tespit edilebilir. O nedenle bilinen, proaktif ve güncel bir güvenlik yazılımı kullanmanız, sizi bu saldırıya karşı koruyacaktır. Örneğin ESET'in güvenlik yazılımları, kullanıcının kendi komuta ve kontrol sunucusuna bağlanmaya çalışan zararlıları tespit edebiliyor.

Bilinen son iyi duruma dönebilmek için System Restore kullanın

Eğer virüs bulaşmış Windows sistemde 'Sistem Geri Yükleme' özelliği aktifse makinenizi temiz duruma döndürme ve şifrelenmiş dosyaların 'Shadow' dosyalardan geri getirilme şansı vardır. Ancak ne yazık ki zararlı yazılımlar, hızlıca bu imkanları da düşünüp devredışı bırakabiliyor. 'Shadow' kopyaları silip, dosyaların bunlardan geri döndürülmesini engelleyebiliyorlar. Yine de denemekte fayda var.

Farkında olun, oltaya takılmayın

En çok bilinen virüs bulaştırma yöntemi, kullanıcıları çeşitli yöntemlerle kandırarak güvenlik açısından yapmamaları gereken bir şeyler yaptırmayı sağlayan sosyal mühendislik yöntemidir. O nedenle farkıdalık ve bir miktar dikkat sayesinde, bu saldırılar geniş ölçüde engellenebilir.